Taal en dialect van Germaans tot nu
• Je maakt een taalreis door vijf millennia taalhistorie.
• Je krijgt inzicht in het ontstaan van het Nederlands en de streektalen, zoals het Achterhoeks.
• Je begrijpt waar de verschillen met het Engels en het Duits vandaan komen.
“Er ging een wereld voor me open. Heerlijk om die verbanden te zien tussen de moderne talen. En alles op een begrijpelijke manier uiteengezet in een gemoedelijke sfeer.”
Ferdi Labordus, cursist maart 2024
Waar komt het Nederlands vandaan? Hoe klonk het duizend jaar en vijfhonderd jaar geleden? En hoe zijn de dialecten ontstaan, zoals het Achterhoeks, het Brabants en het Hollands?
Aan het eind van deze vierdelige reis door 2000 jaar taalgeschiedenis weet je waar het Nederlands vandaan komt, hoe het door de eeuwen heen veranderd is, en hoe de grootste verschillen met het Engels en het Duits zijn ontstaan. Ook leer je hoe het komt dat bijna ieder dorp en iedere stad in ons land zijn eigen dialect heeft en waarom die dialecten ook wel ‘talen met pech’ genoemd worden.
Vier lessen, vier tijdperken
De cursus start in les 1 bij het Proto-Germaans, de taal waaruit alle Germaanse talen en dialecten zijn voortgekomen, van het IJslands en het Zweeds tot het Nederlands en het Achterhoeks. Je maakt daarbij kennis met de vroegste inscripties in Germaanse talen, van een helm uit de Alpen tot een medaille uit Denemarken.
Les 2 gaat verder bij de West-Germaanse talen in de tweede helft van het eerste millennium: het Oudengels, het Oudhoogduits en natuurlijk het Oudnederlands (waar veel meer over bekend is dan het Hebban olla vogala-zinnetje). Je leert waar de belangrijkste verschillen tussen het Engels, Duits en Nederlands vandaan komen.
In les 3 maak je kennis met het Middelnederlands aan de hand van beroemde literatuur zoals Karel ende Elegast. Je leest en hoort ook wat Middelhoogduits en wat Middelengels, een taal die een complete gedaanteverandering onderging door het Frans. Tot slot ben je bij de geboorte van de dialecten: welke dialectverschillen waren er al in de late middeleeuwen?
Les 4 gaat in op de enorme verscheidenheid aan dialecten die in ons taalgebied is ontstaan en op de vorming van het Standaardnederlands, een taal die we eigenlijk nog niet zo lang spreken. En waar gaat het naartoe met de dialecten en met het Nederlands? Wat kunnen we daarover zeggen?
Over de docent
Yoïn van Spijk MA is taalkundige met als specialisaties historische taalkunde en dialectologie. Hij geeft lezingen en cursussen, is docent Nederlands als tweede taal, schrijft als vaste auteur voor het blad Onze Taal, en geeft advies aan mensen die hun streektaal willen documenteren. Op zijn sociale media plaats hij wekelijks zijn infographics over etymologie voor zo’n 24.000 volgers:
https://taalaandewandel.com/
https://www.tumblr.com/yvanspijk
https://x.com/yvanspijk
https://bsky.app/profile/yvanspijk.bsky.social
Prijs en tijd
De 4 donderdagen vanaf 26 september van 19.30 - 21.00 (dus 26 sep en 3, 10 en 17 okt)
De prijs is € 100,00 voor 4 x 1,5 uur.
Plek
Doetinchem, het exacte adres wordt ruim op tijd gemaild aan inschrijvers (ong 10-15 min lopen vanaf station).
